KOSZYKÓWKA W POLSCE

Historia koszykówki w Polsce

Po pierwszej wojnie światowej koszykówka w europie rozwijała się już o wiele szybciej co spowodowało utworzenie 18 czerwca 1932 roku w Genewie Międzynarodowej Federacji Koszykówki – FIBA. Trzy lata później zostały zorganizowane w Genewie Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn, a później w Koszykówce Kobiet.

Historia polskiej koszykówki sięga schyłku XIX wieku, kiedy to w Polsce nastąpił okres fascynacji wszelkimi grami z wykorzystaniem piłki. Ujednolicenie gry oraz zbliżenie jej do wzorców amerykańskich przypada na początkowe lata XX wieku. Ogromna rolę odegrało Towarzystwo Gier Ruchowych założone w 1904 roku
z inicjatywy Eugeniusza Piaseckiego. Wielką propagatorką i pionierką koszykówki
w naszym kraju była Maria Germanówna, która po krótkim stażu w szkole w Wielkiej Brytanii w 1909 przywiozła oficjalne przepisy i zasady gry. Systematycznie wprowadzając dyscyplinę do nauczania w wychowaniu fizycznym. Pierwszy mecz rozegrano 29 czerwca 1909 roku z okazji uroczystości otwarcia Parku TZR we Lwowie. Znaczna popularyzacja koszykówki wśród młodzieży, zwłaszcza żeńskiej, nastąpiły w latach dwudziestych i trzydziestych. Wtedy też powstały pierwsze drużyny i sekcje
w klubach Poznania, Łodzi, Warszawy i Krakowa. W 1928 roku powstał Polski Związek Gier Sportowych. Zorganizowano pierwsze mistrzostwa kraju mężczyzn (1928) i kobiet (1929). Nawiązano także pierwsze kontakty międzynarodowe.

Był to przełom dla rozwoju Polskiej koszykówki. Odpowiednia organizacja, gra według jednolitych przepisów, dobrze rozbudowany poziom rozgrywek pozwoliły na wystawienie w 1936 roku drużyny która uczestniczyła w turnieju Olimpijskim w Berlinie, gdzie zajęła IV miejsce wśród 21 zespołów a trzy lata później miejsce III. Po drugiej wojnie światowej koszykówka dalej silnie się rozwijała.

Dalszy rozwój koszykówki nastąpił  w  latach  pięćdziesiątych.  Wprowadzono  system  rozgrywek  ligowych  (I liga, później II liga i ligi międzyokręgowe), mistrzostwa Polski juniorów oraz juniorów młodszych, a także Puchar Polski. Powołano Polski Związek Koszykówki (PZKosz) w 1957 roku, który koordynował rozgrywki klubowe i działalność szkoleniową – kształcił trenerów i instruktorów, upowszechnił sport w szkołach, przeprowadzał liczne konferencje metodyczno-naukowe. Wielkim uznaniem dla pracy PZKosz było przyznanie Polsce organizacji Mistrzostw Europy w Łodzi w 1958r. i w Poznaniu w 1978r.

Lata 60-te i 70-te to fala polskich sukcesów na arenie międzynarodowej. Polska męska drużyna zajęła w Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie w 1960 r. VII miejsce, w Tokio 1964 r. VI m., w Meksyku 1968 r. VI m., w Monachium 1972 r. X m., a Moskwie 1980 r. VII m. W mistrzostwach świata w Montevideo w 1967 roku zajęła V pozycję. Medale „posypały” się w tym czasie w mistrzostwach Europy. II miejsce w 1963 r. we Wrocławiu, III w Moskwie w 1965 r. i Helsinkach w 1967 r. Do tego dwukrotnie nasza kadra narodowa uplasowała się na IV miejscu  – Neapol 1969 r. i Essen 1971 r. W 2019 roku po 52 latach przerwy Reprezentacja mężczyzn zagrała w MŚ w Chinach odpadając w ćwierćfinale.

  Sukcesami może się pochwalić również reprezentacja żeńska – V drużyna mistrzostw świata Moskwa 1959 r., III drużyna mistrzostw Europy Palermo 1968 r. i dwukrotnie II miejsce w Banja Luce 1980 r. i Anconie 1981 r. Od tamtej pory ciężko było pokusić się o podobne sukcesy. Wyjątkiem jest ten największy na arenie międzynarodowej, jakim jest złoty medal mistrzostw Europy kobiet, wywalczony w 1999 r. w Katowicach. Co więcej dał on naszym paniom przepustkę na igrzyska olimpijskie do Sydney (2000), gdzie zajęły VIII lokatę – w jedynym jak do tej pory występie w tego typu zawodach.  

  Nasz kraj był kilkukrotnym organizatorem mistrzostw Europy, w 2009 roku gościł najlepsze męskie reprezentacje narodowe Europy, a ostatnio gośćmi w naszym kraju były najlepsze żeńskie reprezentacje narodowe Europy, które odbyły się w 2011 roku w Katowicach.

Polacy w NBA

Cezary Trybański, 2002-2004  (Memphis Grizzlies, Phoenix Suns, New York Knicks),

Maciej Lampe, 2003-2006 (Phoenix Suns, New Orleans Hornets, Houston Rockets)

Marcin Gortat, 2007-2019 (Orlando Magic, Phoenix Suns, Washington Wizards, Los Angeles Clippers)

Szymon Szewczyk, 2020 ?

Polki w WNBA

Małgorzata Dydek, 1998-2008 (Utah Starzz, San Antonio Silver Stars, Connecticut Sun, Los Angeles Sparks)

Krystyna Szymańska- Lara, 1999-2000 (Utah Starzz)

Agnieszka Bibrzycka, 2004-2006 (San Antonio Silver Stars)

Ewelina Kobryn, 2011-2014 (Seattle Storm, Phoenix Mercury)

Polacy w NCAA

Maciej Zieliński, 1993-1995 (Providence)

Rafł Bigus, 1994-1999 (Villanova)

Piotr Szybilski, 1994-1996 (Providence)

Tomasz Cielebąk, 1998- 2000 (Marist)

Wojciech Myrda, 1998-2002 (Louisiana Monroe)

Michał Ignerski,  2000-2003 (Mississippi State)

Robert Tomaszek, 2000-2004 (Texas Tech)

Adam Hrycaniuk, 2006-2008 (Cincinnati)

Aleksander Czyż, 2008-2012 (Duke, Nevada)

Tomasz Gielo, 2011- 2016 (Liberty Flames, Ole Miss Rebels)

Przemysław Karnowski, 2012-2017 (Gonzaga Bulldogs)

Dominik Olejniczak, 2015-2019 (Drake Bulldogs, University of Mississippi)

Obecnie 2020-2021:

Bender Maciej (Mercer)

Dmochewicz Olgierd (Northern Arizona)

Golek Przemek (Fairmont State)

Karwowski Jakub (Utah State)

Kolaczewski Michal (Eastern)

Mijakowski Jakub (Jefferson)

Wojcik Szymon (UMBC)

Zapala Szymon (Utah State)

 

IO koszykówka mężczyzn

L.p.RokRundaMiejsce L.p.RokRundaMiejsce
11936Półfinał4/23121988Nie zakwalifikowała się
21948Nie zakwalifikowała się131992Nie zakwalifikowała się
31952Nie zakwalifikowała się141996Nie zakwalifikowała się
41956Nie zakwalifikowała się152000Nie zakwalifikowała się
51960II faza grupowa7/16162004Nie zakwalifikowała się
61964Faza grupowa6/16172008Nie zakwalifikowała się
71968Faza grupowa6/16182012Nie zakwalifikowała się
81972Faza grupowa10/16192016Nie zakwalifikowała się
91976Nie zakwalifikowała się202020 
101980Faza grupowa7/16212024 
111984Nie zakwalifikowała się222028 
          

MŚ w koszykówce mężczyzn

L.p.RokRundaMiejsce
11950-1963Nie zakwalifikowała się
2 1967Grupa finałowa5/13
31970-2014Nie zakwalifikowała się
4 2019Ćwierćfinał8/32

ME w koszykówce mężczyzn

L.p.RokRundaMiejsce L.p.RokRundaMiejsce
1 1935Nie zakwalifikowała się22 19817. miejsce
2 19374. miejsce23 19839. miejsce
3 19393. miejsce24 198511. miejsce
4 19469. miejsce25 19877. miejsce
5 19476. miejsce26 198511. miejsce
6 1949Nie zakwalifikowała się27 1989Nie zakwalifikowała się
7 1951Nie zakwalifikowała się28 19917. miejsce
8 1953Nie zakwalifikowała się29 1993Nie zakwalifikowała się
9 19555. miejsce30 1995Nie zakwalifikowała się
10 19577. miejsce31 19977. miejsce
11 19596. miejsce32 1999Nie zakwalifikowała się
12 19619. miejsce33 2001Nie zakwalifikowała się
13 1963Wicemistrz34 2003Nie zakwalifikowała się
14 19653. miejsce35 2005Nie zakwalifikowała się
15 19673. miejsce36 200713. miejsce
16 19694. miejsce37 20099. miejsce
17 19714. miejsce38 201117. miejsce
18 197312. miejsce39 201321. miejsce
19 19758. miejsce40 201511. miejsce
20 1977Nie zakwalifikowała się41 201718. miejsce
21 19797. miejsce422021 

 

Najwięcej występów w Kadrze Polski

 

Lp.ZawodnikLata gryMecze
1.Mieczysław Łopatka1960–1972236
Dariusz Zelig1977–1992236
3.Janusz Wichowski1956–1967224
4.Eugeniusz Kijewski1973–1988220
5.Jerzy Binkowski1977–1991205
6.Krzysztof Fikiel1977–1988203
Edward Jurkiewicz1968–1977203
8.Łukasz Koszarek2003–200
Andrzej Pstrokoński1956–1966200
10.Zbigniew Dregier1956–1967198
11.Grzegorz Korcz1967–1973196
12.Henryk Cegielski1966–1972195
Bohdan Likszo1961–1969195

Reprezentanci Polski w najwyższą średnią zdobywanych punktów

 

Lp.ZawodnikLata gryPunktyMeczePkt./mecz
1.Edward Jurkiewicz1968–19774 11420320,27
2.Mieczysław Łopatka1960–19723 52223614,92
3.Dariusz Zelig1977–19923 40423614,42
4.Eugeniusz Kijewski1973–19883 09222014,05
5.Janusz Wichowski1956–19672 97022413,26
6.Mieczysław Młynarski1975–19842 68015017,87